Kore Savaşı
KORE SAVAŞI 
Kore yarımdasındaki Türk askeri
Türk askerlerinin cephe gerisindeki halleri
Türk askeri
Tümgeneral Tahsin Yazıcı ödül alırken
KORE SAVAŞLARI, Sovyetler Birliği ile Çin Halk Cumhuriyeti desteğindeki Kuzey Kore ile, ABD ve Birleşmiş Milletler üyesi 15 devletin desteklediği Güney Kore arasında üç yıl (1950-1953) süren savaşa verilen isimdir.
Savaşın, Türkiye açısından önemi ise BM’nin dünya barışını koruma çağrısına ilk olumlu yanıtı veren devlet olması, BM Ordusu emrine simgesel değil, gerçek savaş gücü içeren bir birlik göndermesidir. Kore savaşlarına, asker gücüyle katılan 15 devletin yanı sıra, BM üyesi 40’ın üzerinde devlet de araç, gereç, ilaç yardımında bulundu. 27 Haziran 1950’de BM Güvenlik Konseyi, saldırıya uğrayan Güney Kore’ye yardım etmeleri için üye devletlere çağrıda bulunma kararı aldı; durum BM Genel Sekreterliği tarafından üye devletlere bildirildi.
Türkiye Cumhuriyeti de, BM üyesi olduğundan bu çağrıya olumlu yanıt verdi. 25 Temmuz 1950’de, Kore’de BM emrinde savaşmak üzere Ankara’da 3 piyade, 1 topçu taburuyla yardımcı birliklerden oluşan 4.500 kişilik bir tugay hazırlandı. Daha sonra bu birliğin sayısı 5.090 kişiye yükseldi. Tugay Komutanlığı’na Tuğgeneral Tahsin Yazıcı, 241. Piyade Alayı Komutanlığı’na da Albay Celal Dora atandı. Birlik 17 Ekim 1950’de Kore’ye ulaştı.
Birlik, II. Amerikan Kolordusu emrinde Çandan Bölgesi’ nde ve 25. Amerikan Tümeni emrinde Kunuri Bölgesi’nde önemli görevler üstlendi. General McArthur’un Kore Savaşı’na son vermeyi amaçladığı kesin büyük saldırı, 24 Kasım 1950 sabahı başladıysa da iki gün sonra, üstün sayıda Çin güçlerinin çok şiddetli bir karşı saldırısıyla karşılaştğından, duraksadı ve geri çekilmek zorunda kaldı. Çin karşı saldırısının başladığı 26 Kasım 1950 günü, Kunuri’de bulunan Türk Tugayı, Kunuri Tokçon Yolu boyunca doğuya ilerlemeye başladı. 2. Güney Kore Kolordusu’nu geriye püskürten üstün düşman güçlerini yalnız başına karşılayarak çok ağır ve kanlı savaşlara girişti (28 Kasım Vavoon Savaşı, Sinnimni Baskını ve 29 Kasım Kanuri Boğazı Pongmyongni “Keçon” Savaşı vb). Bu savaşlarda Türk Tugayı, toplam gücünün % 15’ini yitirmesine karşın, 9. Kolordu’nun yan ve gerilerine doğru sarkmak isteyen üstün düşman güçlerine karşı savaşarak, 8. Ordu’nun yok edilmesini önlemiş ve geri çekilmesi için gerekli zamanı sağlamış oldu.
Türk Tugayı, bu kez Birleşmiş Milletler Ordusu’nun sol kanadını korumak için zor koşullar içinde savaşacağı Kumpo Yarımadası’nın savunma görevini üstlendi. Bu arada Seul, K. Kore-Çin güçlerinin eline geçti. (Aralık), 1. Kolordu Cephesi’nde yapılacak saldırı için, yedekteki 25. Amerikan Tümeni’nin birlikleriyle Türk Tugayı görevlendirildi. 24 Ocak 1951’de başlayan saldırı savaşlarında (Kumyang Yangni Savaşı 25 Ocak 1951; 185 Rakımlı Tepe Savaşları 26 Ocak 1951; 156 Rakımlı Tepe Savaşları), kazanılan başarılar nedeniyle, Türk Tugayı, ABD Kongresi tarafından “Seçkin Birlik Nişanı” (Distingvished Unit Station) ile ödüllendirildi. Saldırı savaşları, 22 Nisan 1951’e kadar aralıksız sürdürüldü ve büyük başarılar elde edildi. Bu tarihten sonra Birleşmiş Milletler Ordusu ile birlikte geri çekilen Türk Tugayı, özellikle 1-18 Mayıs tarihleri arasında kanlı savunma savaşları yaparak düşmanın direncinin kırılmasında büyük rol oynadığı gibi yeniden saldırıya geçen Birleşmiş Milletler Ordusu ile birlikte 38. enleme kadar ilerleme başarısını gösterdi.
10 Temmuz 1951’de başlayan barış görüşmeleri iki yıl sürdü ve 27 Temmuz 1953’te imzalanan Panmunjon Antlaşması ile Kore Savaşı son buldu. Kore Savaşları’na katılan Türk birlikleri 721 şehit (37 subay, 26 astsubay, 658 er), 2.147 yaralı 81 subay, 66 astsubay, 2.000 er), 234 tutsak (6 subay, 3 astsubay, 225 er), 175 kayıp (3 subay, 1 astsubay, 171 er) verdi.
Tarih Kütüphanesi
